Are All The Kibbutzim The Same?

Virtually, the nature of the kibbutzim’s concept, is what really makes them change every single day. As Roni Molho, the Volunteer Leader in Lahav, noticed: “The second day in the first kibbutz was totally different than the first day’’. In a time period of about one hundred years (the first ever was Degania, back in 1909, right after the Second Aliya), many of the kibbutzim followed different routes, to end up today in several different categories of modus vivendi, with many common elements, yet a lot of substantial differences in function.

In brief lines, we are in position to count five main categories of kibbutzim today:

• Traditional: Still not privatized, remaining quite close to the initial concept, with a common dining room and laundry, solidarity among its members, economicaly independent, with a quite introvertive mentality and partly isolated from the rest of the israeli society. About 50% of the 265 kibbutzim, all over Israel, are like this. Kibbutzim Lahav and Sde Boker are typical examples of this category.
• Private: After the new law which was implemented recently by the Israeli goverment, many kibbutzim decided to follow the path of privatization, to gain more money and make sure that they’ll survive. “Pay ‘n’ go” system in the dining room, or privatization of some sectors, eg. farms, gym, cafeteria etc. are some of the changes which can be found in them. This kind is about 20% of all the kibbutzim. Kibbutz Gesher Haziv is a representative for the privatized ones.
• Religious: We could call them “kibbutz – monastery”, as only religious jewish people are allowed to visit or stay there, while religion and study of the Torah is on the fiscal point of their communal life. There are about 16 Haredi Kibbutzim all over the country, which (like the traditional ones) keep the initial concept alive and they are absolutely successful and wealthy, as there is a strong element that connects their residents and leads their efforts to succeed – that is religion, of course.Typical example is the Kibbutz Yavneh, cradle of Religious Kibbutz Movement.
• Successfull: Those are the kibbutzim that had been transformed successfully into big farming and dairy production units, offering hotel accomodation, novelty cultivations, expertized in several fields, new business, start-ups etc.. They remain significantly wealthy and they keep the initial concept, as the money are enough to assure all kinds of “shared comforts” for their residents. Yotvata and Baram belong to this category.
• Fade away’s: Mostly the small ones and geographically isolated, about 20-30 all over the country, which are about to fade away or be privatized, with the second option seemingly more possible. Some of them host not more than 10-15 families and they face the fear of poverty in the very near future. The idea of “joining forces’’ among them, to help one another to survive, is another option. Kibbutz Krammin, next to Lahav, is an example of this category.

A guess for their future? The most possible for the kibbutzim is to end up in 3 big categories: A) Successful ones: A good business will never stop working B) Private ones: When this is unavoidable or when traditional values are not enough to keep them going C) Religious ones: That’s the most sure guess of all – faith is the strongest clue in human history.

achilles p

The Kibbutz of the Future

The huge changes in the global function which have taken place for the last ten years, being still in broad progress, with a faster and faster tempo from one day to another, have to be immediately followed by the kibbutz movement. This is a sine qua non for the survival of such an institution, which has been created on the basis of pure socialism and during the last fifty years has been succesfuly transformed to a wealthy participatory enterprise, providing jobs, safety and high living standards to dozens of thousands of people, all around Israel.

The existing living conditions in a kibbutz, which cannot be found in a modern city, a town or a village, can prove more than ideal for a sequence of new activities, besides the “old traditional” ones – farming and agricultural production, stock-breeding or even real estate business. The kibbutz movement must turn to a new generation of smart business and develope genuinely seminal ideas, in order to bear the pioneer’s palm of an alternative lifestyle, in the eve of the 21st century.

Whatsoever, the upcoming law of the israeli government which allows the privatization of the kibbutzim, makes the need for transformation more important, in this timing. Without being an expert, or knowing exactly what kind of avctivities all the 265 kibbutzim are implementing, a few ideas, in order to open a dialogue, could be the following:

• Education: The environment of a kibbutz can be the ideal place for short or long term workshops or seminars on several educational fields, focusing on specialization. From a two – weeks workshop on a special artistery (eg. Ceramics and pottery / fire place bulding / furniture design / wood curving / metal instalations / gardening etc.), to a six – months crash course on a special topic (eg. a foreign language / health care / therapeutic massage / small business administration / music instruments / use of new technology and multimedia etc.), the kibbutz can gain serious assets from the participants’ fees, while at the same time offering young people the opportunity for work training and/or previous employment experience and/or a motive for starting a new business. The choice of the fields may be done according to a survey about the market’s needs and surely, this could be the first step towars a wider educational turn of the kibbutz movement, even speaking for kibbutz universities or high level educational institutions.
• Sports: The global huge sports business can be another field for development. Summer long sport academies for children, advanced sport facilities for team training, infrastructure for sole athletes’ training and education, all combined with a healthy lifestyle near the nature, can lead a kibbutz to get the best of its natural privilleges. Specialization in one sport could assure standard demand from within the country or even from abroad. Colaboration with the local sport clubs and teams, as well as with the state’s structures for sports and gymnastics, to get extra support.
• NGOs: The kibbutz movement, distinctively genuine in its humanitarian principles must collaborate with the local and the international Non Governmental Organizations on several issues of mutual interest. From educating children in a “green” way of thinking, to supporting handicaped citizens and from co-organizing events for the sensitive social groups to developing new units for the detoxication of drug addicts.
• Conventional Tourism: The Kibbutz can attract conventions of any kind of profession or social group in its facilities, providing the interested parts with an alternative style in their corporate gathering.
• Eco-Tourism: The genuine natural environment and the fresh home grown products on the dining table, can make the kibbutzim an atractive venue for eco-tourism. The novelties in developing farming and the specialization in certain products, eg. fruits, vegetables and dairies can be an interesting experience for “green” tourists, as well as stgudents of agricultaralism and professionals of the business. The kibbutzim have all the accomodation needed to host such groups of visitors, when at the same time the kibbutzniks can be proved to experts in sharing “know how” and technology. Hosting relevant conventions and meetings can be another alternative option.
• Social Work: Blood banks, anti-narcotic policy seminars for students, training of local volunteering groups, hosting of NGO’s meetings and other suchlike activities can bring the kibbutzim in a different level of existence and participation in the society’s big issues.
  I would be more than happy to read more on that. Always in the basis that the kind of society that the kibbutzim struggled to create througout almost one hundred years, does not deserve to fade out to just a middle- class suburbian way of living or some farming or dairy business.

Looking forward for more interestiong aspects on the issue...

achilles p

ΠΡΟΛΟΓΟΣ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Στην αρχή, δεν μπορούσα να το πιστέψω, στ’ αλήθεια. Να πειστώ από ένα σάιτ στο Ίντερνετ ότι στο ξεκίνημα του 21ου αιώνα υπάρχει ένα μέρος όπου πεντακόσιοι άνθρωποι εργάζονται σε καθημερινή βάση, αλλά δεν πληρώνονται. Ένα μέρος όπου οι κάτοικοι μοιράζονται τα ρούχα τους. Μοιράζονται τα αυτοκίνητά τους. Τρώνε όλοι μαζί, σε κοινή τραπεζαρία, τρεις φορές την ημέρα. Δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιήσουν κανονικά λεφτά, αλλά πλαστικά χαρτονομίσματα, τύπου «Μονόπολη», για να αγοράσουν αφρόλουτρο και οδοντόπαστα. Όπου τα παιδιά αποχωρίζονται τους γονείς τους λίγες εβδομάδες μετά τη γέννησή τους και ζουν μαζί στα «Σπίτια των Παιδιών» μέχρι να γίνουν 18 χρονών. Ένα μέρος όπου κανείς δεν έχει ιδιοκτησία, χρήματα ή προσωπικά υπάρχοντα, αλλά το απόγευμα χαλαρώνει στην πισίνα και μετά απολαμβάνει τα καλύτερα και πιο υγιεινά γεύματα που η χώρα έχει να προσφέρει.

Μαζί με την μέλλουσα σύζυγό μου, τη Ρενάτα, αποφασίσαμε να πάμε στο Ισραήλ και να επισκεφτούμε μερικά κιμπουτσίμ (ο πληθυντικός του κιμπούτς), για να δούμε πως κάτι τέτοιο μπορεί να «δουλέψει», τη στιγμή που η καταναλωτική κοινωνία βρίσκεται στο απόγειό της και κυριαρχεί σε όλο τον πλανήτη, δημιουργώντας νέες «ανάγκες» για τον καθένα, κάθε μέρα που περνάει.

Μέχρι τώρα, σχεδόν ενάμιση μήνα από τη μέρα που ξεκίνησα από το Κιμπούτς Λαχάβ, στην έρημο Νέγκεβ, κοντά στην Μπερσέβα, και μέχρι σήμερα που μόλις «μετακόμισα» στο Γιοτβατά, κοντά στο Ειλάτ, είδα πολύ ενδιαφέροντα πράγματα και έζησα πολλές καταπληκτικές εμπειρίες. Συζήτησα επί μακρόν με ανθρώπους που ζουν εκεί, όπως επιστήμονες, πολιτικούς, αγρότες, δημοσιογράφους, εργάτες, ή απλά πρωτοπόρους του θεσμού, οι οποίοι έχτισαν στην αρχή ένα ξύλινο εστιατόριο, τη δεκαετία του ‘50, κυριολεκτικά στη μέση του πουθενά. Οικογένειες της μεσαίας τάξης με παιδιά που σπουδάζουν, νέα ζευγάρια με μωρά, ακόμα και με έφηβους ή και νέους της γενιάς μου, που προσπαθούν, στη μέση των τριάντα τους, να προσδιορίσουν ποιοι είναι και ποιος είναι ο σκοπός τους στη ζωή.

Σ’ αυτό ανοικτό βήμα διαλόγου, θα ήθελα να μοιραστώ εμπειρίες με άλλους ανθρώπους που είχαν ή ζουν σήμερα την ίδια εμπειρία. Να ακούσω γνώμες για το θεσμό του κιμπούτς και ιδέες για το μέλλον του. Να ακούσω, ακόμα, τους ίδιους τους Κιμπούτσνικς (οι κάτοικοι των Κιμπούτς), των οποίων η πλειοψηφία (όπως διαπίστωσα μέχρι στιγμής), αποτελείται από συχνούς χρήστες του Διαδικτύου.

Σας ευχαριστώ που με διαβάζετε.

Αχιλλέας Πεκλάρης

Gay Parade στην Ιερή Πόλη

Για πρώτη φορά στην Ιστορία του ανθρώπινου γένους, ο Θεός, ο Deus, ο Ελοχίμ και ο Αλλάχ κάθισαν (δι’ αντιπροσώπων τους) γύρω από το ίδιο τραπέζι. Η Συνάντηση Κορυφής έλαβε χώρα (που αλλού;) στην Ιερουσαλήμ και είχε ως αντικείμενο ένα μείζον σημασίας θέμα για την ανθρωπότητα: Το πώς θα αποτραπεί, πάση θυσία, το προγραμματιζόμενο Gay Parade στην Ιερή Πόλη. Φυσικά, συμφώνησαν σε όλα και έδωσαν τα χέρια, απέναντι στον κοινό ιερό σκοπό. Τι καλά που θα ήταν αν έκαναν το ίδιο και για άλλα σημαντικά θέματα που ταλανίζουν τον πλανήτη...

Σκηνές απόλυτης παράνοιας. Χάος και αλλοφροσύνη. Οι εξτρεμιστές της Παλαιστίνης απειλούν για αντίποινα σε ισραηλινό έδαφος, μετά την σφαγή των αμάχων στην Μπεήτ Χανούν – ο στρατός και η αστυνομία είναι σε «κόκκινο συναγερμό». Οι ultra Ορθόδοξοι Χαρεντί πραγματοποιούν διαδήλωση στην Παλιά Πόλη με γαϊδούρια, αρνιά και κατσίκες, δηλώνουν ότι «οι ομοφυλόφιλοι είναι ζώα» και τραγουδούν το «Old McDonald Had A Farm» σε αντι-gay παράφραση. Οι φιλοζωϊκές οργανώσεις τους κάνουν μήνυση για κακοποίηση των ζωντανών.

Η κόρη του πρωθυπουργού Εχούντ Ολμέρτ, δηλωμένη λεσβία, ανακοινώνει ότι θα συμμετάσχει στο Gay Parade. Όπως και ο συγγραφέας – σύμβολο της Ισραηλινής διανόησης, Σάμι Μίχαελ, βουλευτές από τα κόμματα της Αριστεράς και επώνυμοι δημοσιογράφοι. Μια σειρά από επιφανείς Ραβίνους επιχειρηματολογεί κατά της τέλεσης, ενώ κάποιοι πιο φιλελεύθεροι διατυπώνουν πως «όλοι πλάσματα του Θεού είμαστε και κανείς μας δεν είναι αναμάρτητος».

Το Τζαμί Αλ Ακσά, ο Πάπας από το Βατικανό, οι Ευαγγελιστές και η Ελληνορθόδοξη Εκκλησία στέλνουν οργίλες επιστολές κατά του event προς την πολιτική ηγεσία του Ισραήλ, ενώ υπογείως διεξάγεται πυρετωδώς δια-θρησκευτικό lobbying για να φτάσουν όλες οι πλευρές σε συμφωνία αντίθεσης – αν ο Απόστολος Βαβύλης ήταν ακόμα εκεί, θα είχε πολλή δουλειά αυτές τις μέρες.

Και ο κάπως-εχέφρων επικεφαλής της Αστυνομίας της πόλης, Ιλάν Φράνκο, να προσπαθεί να συμβιβάσει όλες τις πλευρές, σε διαδοχικές συσκέψεις – πρέπει να έγιναν επτά ή οκτώ τις τελευταίες ημέρες. «Ήταν ένα από τα πιο δύσκολα τεστ της καριέρας μου» δηλώνει, ξεφυσώντας με ανακούφιση, μετά το τέλος της γιορτής, η οποία, τελικά, από πορεία στην Παλιά Πόλη, εξελίχθηκε σε ειρηνική / περιφρουρούμενη / «κλειστή» συνάντηση – συναυλία στο γήπεδο του Πανεπιστημίου του Ισραήλ, με αναλογία μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομικών, δύο προς ένας. Στο μεγάλο πολύχρωμο stage το σύνθημα ήταν «Όλα Τα Χρώματα του Ουράνιου Τόξου – Χωρίς Σύνορα».

Επεισόδια δεν σημειώθηκαν, εκτός από τη σύλληψη πέντε Ορθόδοξων νεαρών σε παρακείμενο χώρο, που βρέθηκαν να έχουν στην κατοχή τους μαχαίρια, ρόπαλα και ένα περίστροφο με άδεια – αφέθηκαν όμως τελικά ελεύθεροι, αφού εξήγησαν πειστικά στις αρχές πως δεν είχαν, φυσικά, πρόθεση να επιτεθούν στους διαδηλωτές, αλλά «να εξασκηθούν στις πολεμικές τέχνες». By the way, ο ομοϊδεάτης τους, Σάι Σλίσελ, που πέρυσι μαχαίρωσε δύο – τρεις διαδηλωτές στην αντίστοιχη εκδήλωση, είναι ακόμα στη φυλακή όπου και προσεύχεται καθημερινά.

Ίσως, τελικά, να ήταν λίγο «τραβηγμένο» να πραγματοποιηθεί αυτή η πορεία, αυτές τις μέρες, στην Ιερουσαλήμ. Σε μια πόλη που αν ένα ζευγάρι φιληθεί στο φανάρι, θα προκαλέσει τα αηδιασμένα βλέμματα των περαστικών, και όπου το 50% του πληθυσμού της δηλώνει δημόσια, με κραυγαλέο τρόπο, τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις σε καθημερινή βάση. Είτε φορώντας κίπα και πλατύγυρο καπέλο, είτε ράσο, καλυμμαύχι, μουσουλμανικό σκούφο, κομποσκοίνι ή μαντίλα.

Σε μια κοινωνία με απίστευτες εμμονές, όπου η θρησκευτική πίστη προσλαμβάνει σαφή γηπεδικά χαρακτηριστικά μεταξύ των χιλιάδων νεαρών φανατικών πιστών («Εσύ με ‘μας είσαι ή με τους άλλους; Α, δικός μας!») και κάθε Παρασκευή απόγευμα οι Ιμάμηδες από τους μιναρέδες, οι καλλίφωνοι Χαρεντί και οι «δικοί μας» Ορθόδοξοι τραγουδούν και χτυπούν τις καμπάνες την ίδια ακριβώς ώρα, επικαλύπτοντας ο ένας τον άλλον.

Και όλα αυτά, σε μια συγκυρία όπου μια επίθεση ισλαμιστών εξτρεμιστών έχει προαναγγελθεί και δείχνει ιδιαίτερα πιθανή (οι άδειες των αστυνομικών οργάνων ανακλήθηκαν επ’ αόριστον σε όλη τη χώρα), ο Σαντάμ Χουσεϊν καταδικάζεται σε θάνατο δι’ απαγχονισμού, οι ΗΠΑ κλιμακώνουν την πολεμική τους κατά του Ιράν και ο Ναχμαντινετζάντ απειλεί θεούς και δαίμονες, ότι θα τα κάνει όλα λίμπα, από λεπτό σε λεπτό.

Τελικά, ποιος θα βάλει το χέρι Του σ’ αυτό το χάος; Το ερώτημα παραμένει αναπάντητο επί δεκαετίες και τίποτα δεν δείχνει ότι τα πράγματα μπορεί να αλλάξουν. Τουλάχιστον, όσο οι φανατικές θρησκευτικές μειοψηφίες (συ)ζούν στον ίδιο χώρο και καθορίζουν τις πολιτικές εξελίξεις. Οι Τέσσερις, πάντως, δεν προβλέπεται να ξανασυναντηθούν στο εγγύς μέλλον. Ίσως να ξανανταμώσουν του χρόνου, τέτοια εποχή, με αφορμή τις νέες σκληρές διαπραγματεύσεις για το Gay Parade του 2007 στην Ιερή Πόλη...

Ένας Μήνας στο Κιμπούτς Λαχάβ

(Το κείμενο γράφτηκε στις 26 Νοεμβρίου 2006)

Σήμερα συμπλήρωσα ένα μήνα στο Κιμπούτς Λαχάβ. Είμαστε στα σύνορα με την Δυτική Όχθη (απέναντί μας είναι οι Παλαιστίνιοι, με κιάλια τους βλέπουμε στα σπίτια τους!), βορειοανατολικά από την Μπερσέβα (η 4η μεγαλύτερη πόλη του Ισραήλ και το μέρος όπου ο Γενάρχης Αβράαμ πρωτοπάτησε το πόδι του) και νοτιοδυτικά από τη Χεβρόνα, στην μέση της ερήμου Νέγκεβ, στο Νότιο Ισραήλ. Γύρω μας υπάρχει μια αχανής έκταση με άμμο, καμήλες και Βεδουίνους που ζουν σε σκηνές, με 3-4 γυναίκες και καμιά δεκαριά παιδιά ο καθένας – είναι πολύ φιλικοί και ήρεμοι. Ένας απ’ αυτούς με κάλεσε για τσάι μια μέρα, καπνίσαμε ναργιλέ κλπ! Ο καιρός είναι ζεστός εδώ, περίπου 30 βαθμοί την ημέρα, ενώ τη νύχτα έχει λίγο ψύχρα, περίπου 15-18 βαθμούς. Σαββατοκύριακα πάμε στην κοντινή παραλία, το Άσκελον, είναι πάντα γεμάτη κόσμο. Εδώ δεν ξέρουν τι θα πει «χειμώνας».

Το Λαχάβ είναι ένα πλούσιο Κιμπούτς. Βασίζεται κυρίως σε τρεις πηγές εσόδων: Α) Σούπερ Μαρκετ, Καφετέρια και Βενζινάδικο που εκμεταλλεύεται, στην εθνική οδό Β) παραγωγή φρούτων και λαχανικών (μάνκο, πάπρικα, πατάτες, σιτάρι, γκρέηπ φρουτ κά.) που πουλάει στο Ισραήλ, αλλά και εξάγει και Γ) σε εκτροφείο χοίρων – αυτή είναι η μεγαλύτερη πηγή εσόδων. Τα περί «οι Εβραίοι δεν τρώνε χοιρινό» είναι ένας μεγάλος μύθος: Στο σούπερ μάρκετ του Λαχάβ πωλούνται πάνω από 50 κιλά την ημέρα σε Εβραίους. Από μπριζόλες και ψαρονέφρι μέχρι ζαμπόν, δέκα ειδών λουκάνικα και μπέικον!

Βασικά, εδώ οι Εβραίοι δεν είναι ιδιαίτερα πιστοί ή θρησκευόμενοι. Δεν βλέπεις πουθενά «σκουφάκια», ραβίνους, καπέλα, ράσα κοκ., δεν υπάρχει Συναγωγή. Ο λόγος είναι απλός: Το Κιμπούτς ως θεσμός είναι 100% Σοσιαλισμός (Κομμούνα), οπότε και οι κάτοικοί του δεν είναι θρήσκοι, όπως δεν είναι θρήσκοι και οι παραδοσιακοί Κομμουνιστές. Το κλίμα είναι Αριστερό – Προοδευτικό, δεν είναι φανατικοί, ούτε ιδιαίτερα αντι-Άραβες. Οι κάτοικοι του Λαχάβ αυτοπροσδιορίζονται ως «secular» - και αυτή είναι η αλήθεια. Ελάχιστοι, άλλωστε, εξ αυτών ακολουθούν την διατροφή Κόσερ (kosher) που επιβάλει η θρησκεία.

Ο κόσμος που ζει εδώ, περίπου 500 άνθρωποι, είναι «απ’ όλα»: Από εργάτες στα χωράφια και στο χοιροτροφείο, στα μαγειρεία και στο πλυντήριο, μέχρι μια βουλευτίνα του Αριστερού κόμματος, μια μεγαλοδημοσιογράφος τύπου Λιάνα Κανέλλη, καθηγητές, δικηγόροι, καλλιτέχνες, οικονομολόγοι, νέες οικογένειες ιδιωτικών υπαλλήλων με 2-3 παιδιά, ηλικιωμένα ζευγάρια (που ήταν 20άρηδες το ’52 που ιδρύθηκε το Λαχάβ) και πολλή νεολαία, που άλλοι δουλεύουν στο Κιμπούτς κι άλλοι σπουδάζουν. Οι περισσότεροι είναι Εβραίοι της Διασποράς, κυρίως από Ρωσία, Ανατολική Ευρώπη και Λατινική Αμερική, καθώς και κάποιοι Εβραίοι της Αιθιοπίας και της Ν. Υεμένης.

Το ότι βρισκόμαστε σε ένα Κιμπούτς και όχι σε ένα οποιοδήποτε χωριό του Ισραήλ διακρίνεται από 3 – 4 πράγματα: Α) δεν υπάρχει ιδιοκτησία – τα σπίτια και τα αυτοκίνητα ανήκουν στο Κιμπούτς και τα μοιράζονται οι κάτοικοι Β) Υπάρχει κοινή τραπεζαρία, όπου όλοι μαζί παίρνουμε δωρεάν πρωινό, γεύμα και δείπνο (το φαγητό είναι άψογο, πολύ σε ποσότητα και υγιεινό, αφού όλα παράγονται εδώ) Γ) Κοινό δωρεάν πλυντήριο (πας τη μπουγάδα σου και την παίρνεις πίσω πλυμένη και σιδερωμένη μετά από δύο μέρες) Δ)
Υπάρχει πνεύμα αλληλεγγύης, όλοι βοηθάνε ο ένας τον άλλο σε ότι χρειάζεται κοκ.. Γενικά, η εικόνα είναι σαν ένα μεσοαστικό προς πλούσιο προάστιο, καθαρό και νοικοκυρεμένο, με μονοκατοικίες με κήπο και γρασίδι, σκύλους, παιδάκια κοκ..

Λεφτά δεν κυκλοφορούν πολύ, η λογική εδώ είναι «δίνεις μήλα και παίρνεις πορτοκάλια». Το σπίτι είναι δωρεάν, όπως και το ηλεκτρικό, το νερό, το φαγητό, η βενζίνη, τα ποτά, τα είδη πρώτης ανάγκης. Ο μισθός είναι περίπου 1500 Σέκελς (περίπου 300 Ευρώ) το μήνα για τον κάθε κάτοικο, τα οποία ξοδεύουν κυρίως σε τηλέφωνο, ρούχα, τσιγάρα και διασκέδαση. Γύρω από το Κιμπούτς υπάρχει συρματόπλεγμα (σαν στρατόπεδο), αλλά είσαι ελεύθερος να βγεις ότι ώρα θέλεις και να πας όπου θέλεις, φυσικά στις ελεύθερες ώρες. Η δουλειά είναι από τις 6 το πρωί ως τις 2 το μεσημέρι, κανονικό οκτάωρο, με τρία διαλείμματα: Στις 8 για πρωινό, στις 10.30 για καφέ και σάντουιτς και στις 12.30 για γεύμα. Μετά τις 2 είσαι 100% ελεύθερος να κάνεις ότι θέλεις. Το δείπνο είναι στις 7.30, αλλά αν θέλεις το παίρνεις το τρως στο σπίτι ή στο δωμάτιό σου.

Εκτός από τους 500 κατοίκους, είμαστε και περίπου 10 εθελοντές, αγόρια και κορίτσια. Είμαι ο μόνος Έλληνας εδώ, υπάρχουν εθελοντές από όλες σχεδόν τις ηπείρους: Νότιο Αφρική, Λατινική Αμερική (Αργεντινή, Εκουαδόρ) και ΗΠΑ, Γάλλοι, Τούρκοι, Ιάπωνες, Σουηδοί, Ταϊλανδοί, Ολλανδοί, Πολωνοί, Καναδοί κοκ.. Οι εθελοντές μένουν σε τρίκλινα δωμάτια, αλλά όσοι είναι ζευγάρια (όπως η Ρενάτα κι εγώ), έχουμε δικό μας δίκλινο, με Αιρ Κοντίσιον, WC κλπ. – φαντάσου κάτι σαν ένα αξιοπρεπές και καθαρό δωμάτιο σε νησί των Κυκλάδων.

Τα ντους είναι κοινά, αλλά πολύ προσεγμένα και καθαρά. Στο Κιμπούτζ υπάρχουν ακόμα: Καλά εξοπλισμένο γυμναστήριο, μεγάλη πισίνα, βιβλιοθήκη, γήπεδα μπάσκετ, βόλεϊ, ποδοσφαίρου 4Χ4 και τένις, αίθουσα εκδηλώσεων – συναυλιών, κοινό σαλόνι με καναπέδες, τηλεόραση και DVD, αίθουσα με δωρεάν Internet και εργαστήρι κεραμικής – γλυπτικής – ζωγραφικής. Όλα αυτά τα χρησιμοποιούμε δωρεάν, όποτε και όσο θέλουμε.

Η δουλειά που κάνω εδώ είναι 3 φορές την εβδομάδα κηπουρική (προϊστάμενος μου είναι ο Γιασίν, ένας 25χρονος Βεδουϊνος) και 3 φορές στην Βιβλιοθήκη – Αρχείο. Αργία έχουμε το Σάββατο (η επίσημη αργία των Εβραίων) και η Κυριακή είναι κανονική εργάσιμη μέρα, όπως και σε όλο το Ισραήλ. Η Ρενάτα δουλεύει κι αυτή στην κηπουρική και στο σούπερ μάρκετ. Διαλέξαμε εμείς αυτές τις δουλειές, το σύστημα εδώ είναι «διάλεξε εσύ τι θέλεις να κάνεις, αλλά πρέπει να το κάνεις σωστά, καλά και παραγωγικά». Ταυτόχρονα, κάνω μαθήματα Εβραϊκών, έχω μάθει ήδη να γράφω και να διαβάζω, ενώ εξασκούμαι κάθε μέρα στο να μιλάω. Γι’ αυτό πληρώνω 60 Σέκελς την ώρα (περίπου 12 ευρώ), σε ιδιαίτερο με δάσκαλο. Η Ρενάτα μαθαίνει Ελληνικά – με εμένα δάσκαλο, φυσικά, αφού κανείς άλλος δεν μιλάει λέξη Ελληνικά εδώ.

Την Δευτέρα παίρνουμε 4 μέρες άδεια (τόση δικαιούμαστε κάθε μήνα) και μαζί με το Σάββατο και τη μισή Παρασκευή, έχουμε ένα 6ημερο ελεύθερο και θα πάμε στην Ιορδανία – κάπου 4 ώρες από’ δω με το λεωφορείο. Στις αρχές Δεκεμβρίου θα μετακομίσουμε σε ένα άλλο Κιμπουτς, το Γιοτ Βατά, πιο νότια, κοντά στο Εϊλάτ, σύνορα με Αίγυπτο, όπου κάνει ακόμα πιο ζέστη (μέση θερμοκρασία 30 βαθμοί την ημέρα!). Σχεδιάζουμε το επόμενο ταξίδι, περί τις αρχές Ιανουαρίου, στην Αίγυπτο. Μετά, θα πάμε βόρεια σε ένα άλλο Κιμπούτς, στα σύνορα με Συρία, μάλλον στο Μπαράμ ή το Ντ’Γκάνια (το πρώτο κιμπούτς που ιδρύθηκε, το 1909, για να περάσουμε το Φεβρουάριο κι από ‘κει για καμιά εβδομάδα.

Μέχρι στιγμής, αυτό το ταξίδι αποδεικνύεται μια καταπληκτική εμπειρία, απ’ όλες τις απόψεις – κυρίως, από αλλαγή παραστάσεων, ηρεμία πνεύματος και νέες εικόνες. Κυρίως, όμως, γιατί όταν είσαι μακριά από το καθημερινό σου περιβάλλον έχεις τη δυνατότητα να σκεφτείς πιο ήρεμα, να σχεδιάσεις τη ζωή σου, να αποφασίσεις τι θέλεις. Όσο για το που βρίσκομαι, νομίζω ότι έστω και για τέσσερις μήνες, αυτή η ζωή, εδώ στο Κιμπούτς, είναι κάτι που μάλλον δεν το συναντάς πουθενά σ’ αυτόν τον πλανήτη, στον 21ο αιώνα. Είναι, χωρίς πολλά λόγια, ένας άλλος κόσμος.

Διακόπτω, εδώ, το γράψιμο, και βγαίνω από το δωμάτιο. Ένας τύπος από την Αργεντινή, εθελοντής, ο Πέδρο, 26 χρ., άρπαξε την κιθάρα του κι άρχισε να τραγουδάει Λάτιν, έχει φοβερή φωνή, σαν τον Χούλιο Ιγκλέσιας! Είναι 9 το βράδυ, έχει μεγάλο φεγγάρι και οι υπόλοιποι έχουν ανάψει φωτιά και ψήνουν λουκάνικα, πίνουν μπύρες κοκ.. Η Ρενάτα είναι ήδη εκεί, πάω κι εγώ να αράξω μαζί τους!

achilles p